Nhà tù Lao Bảo

Quảng Trị là mảnh đất anh hùng, nơi lưu giữ những di tích lịch sử, là minh chứng cho một thời kỳ chiến tranh anh dũng của dân tộc. Trong số đó, nhà tù Lao Bảo là một di tích quan trọng. Đây từng là nơi giam giữ, hành hạ rất nhiều lãnh đạo cũng như chiến sĩ. Hiện nay, nhà tù Lao Bảo là một địa điểm tham quan thu hút rất đông du khách ghé đến để tham quan, tìm hiểu về lịch sử cũng như thể lòng biết ơn đối với những thế hệ đi trước đã hy sinh vì Tổ Quốc.

• Địa chỉ: đường Lê Thế Tiết, TT. Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị
• Thời gian mở cửa: 7h00 – 17h00
• Giá vé: 20,000đ/người
• Cách di chuyển: từ Tp. Đông Hà, du khách di chuyển đến QL9, sau đó tiếp tục đi theo QL9 khoảng 79km sẽ đến đường Lê Thế Tiết và đi theo đường Lê Thế Tiết khoảng 2.2km sẽ gặp điểm đến. 

Trước kia, nơi đây là một đồn trấn thủ để bảo vệ một phần bờ cõi phía Tây của Đại Nam dưới thời nhà Nguyễn. Sau đó, năm 1908, nhà tù Lao Bảo được xây dựng với diện tích lên đến 10ha và tách biệt hoàn toàn với khu vực dân cư. Lúc đó, nhà tù là nơi giam giữ những thường phạm và người yêu nước chống Pháp của phong trào Cần Vương. Từ năm 1929 trở đi, nhà tù còn là nơi giam giữ những người tù cộng sản hoạt động tại Quảng Trị như Trần Hữu Dực, Lê Thế Tiết, Lê Thế Hiếu, Trần Công Ái…; ở miền Trung như Nguyễn Chí Thanh, Tố Hữu, Nguyễn Chí Thanh... và cả người Lào. Khi bị giam giữ ở đây, những người chiến sĩ yêu nước đã phải chịu đựng những màn tra tấn dã mang, hành hạ cả thể xác lẫn tinh thần, cộng vào đó là khí hậu khắc nghiệt, lũ quét, muỗi rừng… nên có người đã chịu không nổi và chết tại địa ngục trần gian này. 

Khi mới xây dựng, nhà tù có 2 dãy nhà gỗ lợp ngói, gồm khu Lao A và B. Mỗi dãy nhà chỉ dài 15m, rộng 5m, cao 2m và có thể giam giữ 60 tù nhân. Sau này nhà tù được mở rộng khi xây thêm nhiều khu nhà nhỏ như: tháp lọc nước, nhà bếp, nhà vệ sinh, trại lính, nhà hành xác, nhà tra tấn, 5 khu nhà giam với mỗi nhà dài 30m, rộng 6m và giam giữ đến 180 tù nhân…. Ở đây còn có khu biệt giam với 13 buồng, mỗi buồng cao 2m và rộng 1m. Toàn bộ các công trình vô cùng an toàn khi được bao bọc bởi hệ thống tường thành kiên cố cao hơn 3m và nhiều lô cốt. 

Khi nơi đây trở thành cơ sở cách mạng của chiến dịch Đường số 9 – Khe Sanh vào những năm 60 của thế kỷ trước thì đế quốc Mỹ chỉ huy không quân ném bom xuống để phá hủy nơi này. Ngày nay, nhà tù Lao Bảo đã được chính quyền địa phương tu sửa, giữ gìn những dấu tích còn lại và còn được xây dựng thêm một số công trình mới nhằm phục vụ cho công tác bảo tồn và phát huy giá trị của di tích. Trong đó phải kể đến các công trình như cụm tượng đài, nhà bia, nhà trưng bày bổ sung, nhà tiếp đón…. Đặt chân đến nhà tù, du khách sẽ nhìn thấy rõ sự tàn bạo của thực dân Pháp cũng như cảm nhận được tinh thần anh hùng, bất khuất của dân tộc. Dù gian khổ như thế nào thì nhân dân đều đứng lên đấu tranh để bảo vệ nền độc lập cho đất nước.

Nguồn hình ảnh: Internet; fb.Quảng Trị Quê Miềng; fb.Amazing English Tour.

Bài viết: M. Nguyệt.